آنچه در این مقاله می‌خوانید:
تغییر علاقه مردم از خریدهای آفلاین و حضوری به سمت خریدهای آنلاین در سال‌های اخیر به شدت افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل بازاریابی آفلاین به شیوه‌های سنتی دیگر کارایی سابق را برای کسب‌وکارها ندارند. بازاریابی آنلاین به عنوان یک راه‌حل نوآورانه جدید پیش روی تمام کسب‌وکارها قرار دارد. اگر بازاریابی را به هنر برقراری ارتباط با مخاطب تعریف کنیم؛ دیجیتال مارکتینگ، هنر رساندن صدای کسب‌وکارها در فضای مجازی و اینترنت به کاربران است. اما به راستی دیجیتال مارکتینگ چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به سؤالات این حوزه پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) چیست؟
دیجیتال مارکتینگ را در زبان فارسی می‌توان به بازاریابی آنلاین یا دیجیتالی تعبیر کرد. به زبان ساده تمام فعالیت‌های بازاریابی که در اینترنت انجام می‌شود، ذیل مفهومی به نام دیجیتال مارکتینگ می‌گنجند. کسب‌وکارها کانال‌های ارتباطی مختلفی برای تعامل با کاربران دارند که از آن جمله می‌توان به موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، پیام رسان‌ها، ایمیل‌ها و … اشاره کرد.
در دنیای امروز کمتر کسب‌وکاری را می‌توان پیدا کرد که بستر اینترنت و فضای مجازی فعالیت نداشته باشد. بسیاری از کسب‌وکارها دارای وب‌سایت اینترنتی هستند. اگر در مواردی سایت اختصاصی نداشته باشند نیز حداقل صفحه‌ای در یک یا چند شبکه اجتماعی دارند و از طریق آن‌ها با مخاطبان خود ارتباط برقرار می‌کنند.
در حال حاضر شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که محتوای دیجیتال و بازاریابی آنلاین به عنوان یکی از راه‌های اصلی در اختیار مردم برای اعتماد به کسب‌وکارها به شمار می‌روند. به همین دلیل تمام کسب‌وکارهایی که در فضای مجازی حضور دارند، نیازمند به متخصص دیجیتال مارکتینگ نیز هستند.
مزایای دیجیتال مارکتینگ چیست؟
استفاده از دیجیتال مارکتینگ در مقایسه با روش‌های سنتی بازاریابی اثرگذار بیشتری روی مخاطب به دنبال دارد. از جمله مهم‌ترین مزایایی که می‌توان برای بازاریابی دیجیتال برشمرد، عبارت‌اند از:
1. امکان تمرکز روی مشتریان هدف
کسب‌وکارها با تبلیغ در تلویزیون، رادیو، بیلبوردهای شهری و … هیچ کنترلی روی مخاطبان خود ندارند. در واقع نمی‌توانند مخاطبان هدف خود را شناسایی کرده و مورد هدف قرار دهند. اما بازاریابی دیجیتال این امکان را به شما می‌دهد که از بین طیف‌های مختلفی از مخاطبان، گروه‌های هدف خود را شناسایی کنید و صدایتان را مستقیم به آن‌ها برسانید.
دیجیتال مارکتینگ غربالی را در اختیار شما قرار می‌دهد که به کمک آن می‌توانید افراد را بر اساس سن، جنسیت، مکان، علایق و رفتارها جدا کنید. بر این اساس صدای خود را به طور واضح به آن‌ها برسانید. این قابلیت باعث می‌شود تا فرآیند بازاریابی در بازه زمانی کوتاه‌تری به اهداف خود برسد و هزینه کمتری را نیز در بر داشته باشد.
2. صرفه‌جویی در هزینه‌های بازاریابی
دیجیتال مارکتینگ فرصت بازاریابی از طریق کانال‌های مختلفی را برای کسب‌وکارها مهیا می‌کند. در نتیجه آن‌ها می‌توانند کمپین‌های تبلیغاتی خود را در قالب روش‌های مختلفی به صورت روزانه پیگیری کنند. بازاریابی از طریق هر یک از کانال‌های ارتباطی آنلاین، هزینه خاصی در بردارد. به این ترتیب کسب‌وکارها می‌توانند هزینه‌های تبلیغات را مدیریت کنند.
به عنوان مثال ممکن است با صرف هزینه از طریق یکی از کانال‌های ارتباطی، نتایج مورد نظر حاصل نشود. بنابراین خیلی سریع می‌توان بازاریابی از طریق آن کانال ارتباطی را متوقف کرد و به سراغ راه‌های جایگزین رفت. به این ترتیب عملا جلوی هزینه‌های سنگین که نتیجه‌بخش نیز نیستند، گرفته می‌شود.
اساسا دیجیتال مارکتینگ برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط که معمولا با مشکلات نقدینگی مواجه هستند، راه‌حلی ایده‌آل و مقرون‌به‌صرفه است.
3. ایجاد فضای رقابت برای کسب‌وکارها
در فضای بازاریابی سنتی امکان رقابت با بنگاه‌های اقتصادی اصلی و بزرگ عملا وجود ندارد. یک کسب‌وکار کوچک با بودجه محدود نمی‌تواند در برابر کارخانه‌های بزرگ با سرمایه‌های هنگفت در مسیر تبلیغات تلویزیونی رقابت کند. اما دیجیتال مارکتینگ فرصت رقابت برای کسب‌وکارهای کوچک در فضای مجازی را به ارمغان می‌آورد. استفاده از متخصصان دیجیتال مارکتینگ و بهره‌گیری از ایده‌های نوآورانه زمینه مناسب برای پیشی گرفتن از کسب‌وکارهای بزرگ را نیز فراهم می‌کند.
به عنوان مثال گوگل را در نظر بگیرید. از نظر گوگل هیچ اهمیتی ندارد که یک شرکت چه حجمی از محصولات بازار را به خود اختصاص داده است. گوگل به عنوان یک موتور جستجو، تلاش می‌کند تا سایت‌های اینترنتی را بر اساس محتوایی که عرضه می‌کنند، دسته‌بندی نماید. بنابراین در این شرایط حتی کسب‌وکارهای کوچک نیز فرصت رقابت پیدا می‌کنند.
4. قابلیت اندازه‌گیری و ارزیابی
دیجیتال مارکتینگ قابل اندازه‌گیری است. شما وقتی بیلبورد تبلیغاتی را در سطح شهر نصب می‌کنید، هرگز نمی‌توانید متوجه شوید که چند نفر آن را دیده‌اند؛ بینندگان در چه گروه سنی، جنسی و … قرار دارند؛ افراد پس از مشاهده تبلیغ چه واکنشی از خود نشان داده‌اند. این در حالی است که بازاریابی دیجیتال ابزارهای فوق‌العاده‌ای در اختیار شما می‌گذارد که به کمک آن‌ها می‌توانید نتایج تبلیغات خود را با جزئیات ارزیابی کنید.
وقتی پدیده‌ای قابل اندازه‌گیری باشد، می‌توان تحلیل‌های واقعی و عینی نیز از آن به عمل آورد. دقیقا به همین دلیل است که به کمک بازاریابی آنلاین می‌توان نرخ بازگشت سرمایه را برآورد کرد.
5. امکان تغییر و تطبیق راحت استراتژی دیجیتال مارکتینگ
برای تدوین استراتژی دیجیتال مارکتینگ ساعت‌های بسیار زیادی صرف می‌شود. استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال، مبتنی بر مجموعه‌ای از فرضیات و اهداف تنظیم می‌شوند. این امکان وجود دارد که در میانه راه متوجه شوید که برخی از فرضیات شما اشتباه بوده و نتایج مد نظر به دست نمی‌آید. تغییر استراتژی‌های بازاریابی سنتی هزینه‌های زیادی به دنبال دارد. این در حالی است که استراتژی‌های بازاریابی آنلاین را می‌توانید در هر زمان تغییر دهید و بر اساس آن اهداف تبلیغاتی خود را دنبال کنید.
6. فراهم شدن فرصت شناسایی ذائقه مخاطب
بازاریابی دیجیتال به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا درک کامل‌تری از ذائقه مخاطبان خود پیدا کنند. این مهم به دلیل امکان برقراری تعامل دو سویه در فضای مجازی برقرار می‌شود. وقتی تبلیغات تلویزیونی پخش می‌شود، کسب‌وکارها عملا نمی‌توانند متوجه شوند که مخاطبان چه واکنش‌هایی از خود نشان می‌دهند؛ اما یک پست ساده اینستاگرامی زمینه آگاهی از نظرات ده‌ها هزار کاربر را فراهم می‌کند. اطلاعاتی که از این رهگذر به دست می‌آید، گنجینه‌ای ارزشمند برای تدوین استراتژی‌های بازاریابی دیجیتال است.
انواع روش‌هایی که زیرمجموعه دیجیتال مارکتینگ هستند
تا اینجا با معنی دیجیتال مارکتینگ و برخی از مهم‌ترین مزایای آن آشنا شدیم. در ادامه لازم است کمی دقیق‌تر پیرامون اشکال مختلف بازاریابی آنلاین در کسب و کار بحث کنیم.
1. بهینه‌سازی موتورهای جستجو (SEO)
دیجیتال مارکتینگ و سئو هیچ‌گاه از یکدیگر جدا نمی‌شوند. در فرآیند بهینه‌سازی موتورهای جستجو تمام تلاش‌ها صرف ارتقای جایگاه وب‌سایت‌ها در سرچ‌های اینترنتی می‌شود. یک مغازه را تصور کنید که در نبش بازار قرار دارد. طبیعی است که به دلیل موقعیت ویژه‌ای که در اختیار دارد، فرآیند جذب مشتری را راحت‌تر طی می‌کند.
اجرای موفقیت‌آمیز سئو در یک سایت اینترنتی، ترافیک ارگانیک (رایگان) آن را بالا می‌برد. به عبارت دیگر آن وب‌سایت را در جایگاه نبش بازار قرار می‌دهد. با این تفاوت که این جایگاه هیچ وقت ثابت نیست و باید برای حفظ آن با سایر رقبا جنگید.
بهینه‌سازی موتورهای جستجو خود به چند زیرمجموعه تقسیم‌بندی می‌شود که عبارت‌اند از:
· سئو On-Page: تمام تمرکز در این بخش صرف محتوای بارگذاری شده روی سایت می‌شود. تحقیق و بکار بردن کلمات کلیدی در جایگاه درست، نقش اساسی در موفقیت سئو درون صفحه دارد.
· سئو Of-Page: مجموعه اقداماتی که خارج از یک وب‌سایت برای ارتقای رتبه‌بندی آن انجام می‌شودف ذیل این دسته تعریف می‌شود. لینک‌سازی خارجی مهم‌ترین فعالیت در این زمینه است.
· سئو تکنیکال: در این بخش سعی می‌شود تا با انجام مجموعه‌ای از اقدامات مانند بهینه‌سازی فایل‌ها و کدهای سایت، فشرده‌سازی تصاویر و … سرعت بارگذاری سایت افزایش پیدا کند و در نتیجه رتبه‌بندی سایت ارتقا یابد.
2. بازاریابی محتوایی (Content Marketing)
بازاریابی محتوایی به زبان ساده هنر بکار بردن محتوا برای رساندن صدای برندها به مخاطبان‌شان است. به کمک بازاریابی محتوایی کاربران در یک چرخه قرار می‌گیرند. با طی کردن موفقیت‌آمیز این چرخه، یک کاربر باید از مخاطب به مشتری تبدیل شود. بازاریابی محتوایی از گستردگی زیادی برخوردار است. تولید محتوای متنی، تصویری، ویدیویی و صوتی همگی در این دسته قرار می‌گیرند.
نباید فراموش کنید که متخصص دیجیتال مارکتینگ مسئول اجرای فرآیند تولید محتوا نیست. بلکه او باید استراتژی‌های بازاریابی محتوایی را تدوین کند و در همکاری با تولیدکنندگان محتوا، آن را به نتیجه برساند. یکی از وظایف مهم کارشناس بازاریابی محتوا، توزیع محتوا به نحوی است که با حداقل هزینه، بیشترین تعداد مخاطب با محتوایی سروکار داشته باشند.
3. بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی برای انتقال پیام برندها به مخاطبان‌شان در حال حاضر اجتناب ناپذیر است. پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام در دنیای امروز سهم بزرگی در زندگی روزمره مردم در سراسر دنیا دارند. اگر کسب‌وکاری در فضای مجازی فعالیت نکند، قطعا نمی‌تواند برنامه بازاریابی دیجیتال خود را به طور شایسته اجرا کند. استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ در شبکه‌های اجتماعی برای توزیع محتوا به شیوه‌ای ویروسی معطوف می‌شود.
4. تبلیغات کلیکی
تبلیغات کلیکی یکی دیگر از روش‌های بازاریابی آنلاین است که پیش روی کسب‌وکارها قرار دارد. تبلیغات گوگل به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های تبلیغاتی برای این منظور به شمار می‌رود. به این ترتیب که شما در ازای توافقی با گوگل، محتوای سایت خود را برای کلمات کلیدی خاصی در مقابل دیدگان کاربران قرار می‌دهید. به این ترتیب به ازای هر کلیک کاربران روی لینک سایت شما، هزینه‌ای بابت تبلیغات به گوگل پرداخت خواهید کرد.
مشابه این روش در سایر پلتفرم‌ها مانند فیسبوک و لینکدین نیز وجود دارد. به هر حال تبلیغاتی کلیکی می‌تواند مسیر شما در جهت دستیابی به موفقیت در دیجیتال مارکتینگ را کوتاه‌تر کند.
5. افیلیت مارکتینگ (Affiliate Marketing)
همکاری در فروش یکی از شاخه‌های دیجیتال مارکتینگ است که تحت عنوان افیلیت مارکتینگ شناخته می‌شود. در این شرو کسب‌وکارها بر اساس توافق فی مابین، به تبلیغ خدمات یا محصولات یکدیگر در وب‌سایت‌های خود می‌پردازند. این تبلیغات در بسترهای مختلفی مانند یوتیوب، آپارات، شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های اینترنتی انجام می‌شود. اینفلوئنسر مارکتینگ نیز که چند سالی است رونق پیدا کرده، یکی از اشکال بازاریابی آنلاین به روش همکاری در فروش است.
6. بازاریابی ایمیلی
ایمیل مارکتینگ به عنوان یکی از راه‌های قدیمی مبتنی بر وب برای ارتباط با مخاطبان تلقی می‌شود که هنوز هم از سوی بسیاری از کسب‌وکارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. کسب‌وکارها از طریق ایمیل جشنواره‌ها، تخفیف‌ها، رویدادها و … را به اطلاع مخاطبان خود می‌رسانند. در کنار آن می‌توان به خبرنامه‌های ایمیلی اشاره کرد. بسیاری از برنامه‌های باشگاه مشتریان در کسب‌وکارهای مختلف از طریق بازاریابی ایمیلی پیگیری می‌شود.
آیا دیجیتال مارکتینگ برای تمام کسب‌وکارها مناسب است؟
پاسخ به این سؤال مثبت است. ابزارهای دیجیتال مارکتینگ برای هر کسب‌وکاری در هر صنعتی جوابگو است. فرقی نمی‌کند که شرکت‌ها چه محصولی می‌فروشند یا چه خدماتی عرضه می‌کنند؛ به هر حال آن‌ها نیاز به برقراری تعامل و ارتباط با مخاطبان خود دارند. بازاریابی آنلاین ابزار برقرای این تعامل را در اختیار کسب‌وکارها قرار می‌دهد.
البته طبیعی است که استراتژی دیجیتال مارکتینگ برای تمام کسب‌وکارها یکسان نیست. هر کسب‌وکار باید با توجه به نوع فعالیت خود، استراتژی‌های متناسب را تدوین و پیاده‌سازی کند. توصیه پایانی ما به تمام کسب‌وکارها این است که اگر تاکنون بازاریابی آنلاین را جدی نگرفته‌اید، همین امروز برنامه‌ریزی برای استفاده از ظرفیت بسیار زیاد دیجیتال مارکتینگ را در دستور کار خود قرار دهید. باور کنید که فردا خیلی دیر است.
بدون دیدگاه